Gia Minh - Kêu oan của gia đình tử tù Lê Văn Mạnh cùng sự lên tiếng của cộng đồng trong và ngoài nước được cho giúp đưa đến việc cơ quan chức năng hoãn thi hành án vào phút cuối. Tuy nhiên diễn tiến sự việc vẫn có nhiều điều đáng quan tâm.
Hoãn thi hành án
Mạng báo Tuổi Trẻ vào khuya ngày 25 tháng 10 loan tin hoãn kế hoạch thi hành án tử hình đối với Lê Văn Mạnh. Tờ báo trích dẫn xác nhận của ông chánh án Tòa án Nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Phạm Quốc Bảo cho rằng tòa mới nhận được đơn và xem xét hoãn thi hành án tử hình đối với Lê Văn Mạnh.
Bà Nguyễn Thị Việt, mẹ của Lê Văn Mạnh, vào sáng ngày 26 tháng 10, cho biết việc nghe được thông tin trên truyền thông về việc hoãn thi hành án đối với con bà và đang đến cơ quan chức năng để có được văn bản chính thức về quyết định đó:
“Theo thông tin trên truyền thông đại chúng có hoãn thi hành án. Chưa nhận được giấy nên gia đình đang đến chỗ tòa án để xin giấy đó. Gia đình đến các cơ quan chức năng để xin giấy đó nhưng chỗ này chỉ sang chỗ kia. Đến chỗ tòa án tối cao trung ương thì chỉ xuống chỗ 262 Đội Cấn, chỗ tiếp dân.”
Tuy nhiên với sự giúp đỡ của các luật sư, gia đình bà Nguyễn Thị Việt cũng được gặp đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao và đại diện một số cơ quan chức năng Thanh Hóa ra Hà Nội; thế nhưng câu trả lời là về Thanh Hóa để giải quyết. Vào lúc 2:30 chiều ngày 26 tháng 10 bà Nguyễn thị Việt cho biết:
“Họ bảo đưa luật sư vào Thanh Hóa nộp đơn, trình bày. Tôi nói con tôi còn có ngày nay thôi sao lại bảo về Thanh Hóa, họ nói đó là thuộc thẩm quyền của Thanh Hóa.”
 |
Những dòng chữ kêu oan ghi chi chít trên áo
của tử tù Lê Văn Mạnh. Photo of vietnamnet.vn
|
Những người trong các ngày qua đồng hành cùng gia đình bà Nguyễn Thị Việt, sau khi nghe tin hoãn thi hành án tử hình đối với anh Lê Văn Mạnh, cũng đều tỏ ta vui mừng như phát biểu của bà Cấn Thị Thêu, một cựu tù nhân lương tâm và là dân oan đấu tranh tại Hà Nội:
“Đó là điều rất vui cho những người tranh đấu. Cả đêm hôm qua tôi nghĩ những người không thờ ơ với vận mệnh đất nước, không thờ ơ với số phận một con người sắp bị từ hình oan sai, thì cả đêm hôm qua thao thức không ngủ được vì niềm vui vỡ òa trong đêm qua.”
Hành xử của lực lượng chức năng
Trong sáng ngày 26 tháng 10 khi đang đến các cơ quan chức năng trung ương để yêu cầu cung cấp văn bản ngưng thi hành án tử hình đối với con trai Lê Văn Mạnh, bà Nguyễn thị Việt cho biết vẫn tiếp tục bị những lực lượng chức năng đeo bám.
“Hôm nay gia đình đi xin giấy hoãn thi hành án mà vẫn có một số bám theo để chờ cơ hội đàn áp .”
Trong mấy ngày trước đó bà và những người thân khi đi kêu oan từng bị lực lượng chức năng bắt bỏ lên xe đưa về đồn công an làm việc, cũng như con bà bị đánh đập. Bà Nguyễn thị Việt kể lại:
“Trong thời gian gia đình ra đây đi kêu oan cho con thì có đứng ở đường cầm biểu ngữ để mọi người lên tiếng để cứu con bị oan. Công an, an ninh đến đánh đập và khiêng ném tôi lên xe, chở về đồn công an nhốt đến buổi chiều mới thả ra. Các ông ấy bảo không khai báo, không hợp tác thì cứ ngồi đấy. Bốn người nhà tôi ngồi đến ba giờ chiều họ mới cho đi. Suốt từ sáng đến 3 giờ chiều chúng tôi bị nhịn đói suốt thời gian đó.”
Vào trưa ngày 26 tháng 10, một số nhà hoạt động xã hội dân sự, đi theo giúp đỡ bà Nguyễn Thị Việt, trong đó có chị Trần Thị Nga bị lực lượng chức năng bắt đi đâu không rõ. Chị Nguyễn thị Thúy chứng kiến cho biết:
“Khi tôi, Thúy Nga cùng bà con dân oan đưa mẹ Lê Văn Mạnh đến 46 Lý Thường Kiệt để đòi giấy hoãn án tử hình, thi hành án, họ đưa một lực lượng rất đông đảo ra đàn áp và đánh đập chúng tôi. Họ nói với gia đình tử tủ Lê Văn Mạnh về 262 Đội Cấn để lấy những giấy tờ đó, vì công an Thanh Hóa chuyển về đó. Khi chúng tôi đến đó thì công an tỉnh Hà Nam đến lôi kéo mấy chục người, đàn áp dân và bắt chị Thúy Nga thuộc Hội Phụ nữ Nhân quyền đi đâu không biết, (có thể) thủ tiêu.”
Bà Cấn Thị Thêu, sau khi ra tù tiếp tục cùng nhiều người khiếu kiện khác ở Hà Nội đến các cơ quan công quyền trung ương yêu cầu giải quyết trường hợp bị cho là oan ức của họ, cũng bị lực lượng chức năng gây khó dễ, sách nhiễu. Bà Cấn Thị Thêu nói về tình trạng đó:
“Khi gia đình tử tù Lê Văn Mạnh chỉ có mấy ngày chót để đi kêu oan nhiều lần bị công an ép lên xe, bị đánh, bị đập. Chúng tôi là những người muốn chia sẻ những nỗi đau, oan khuất của gia đình đi hỗ trợ, hiệp thông thì nhiều người trong chúng tôi cũng bị bắt, bị đánh, bị ép lên xe nhốt vào đồn công an. Đó là việc họ càng ngày càng gia tăng đàn áp, không có chiều hướng suy giảm đâu. Hôm qua khi họ bắt gia đình Lê Văn Mạnh về đồn công an ở phường Lý Thái Tổ, chúng tôi đến đòi thả người đi kêu oan thì những người trong đó ra hùng hổ gây sự với chúng tôi. Trước đó họ đã đánh em của tử tù Lê Văn Mạnh rất đau, kẹp cổ rồi ép cả bà mẹ lên xe, rồi giằng xé vật vã lên… Tôi thấy đó là mức độ đàn áp ngày càng gia tăng.”
Tiếp tục lên tiếng
Theo nhận định của Bà Cấn Thị Thêu thì trong trường hợp của tử tù Lê Văn Mạnh, việc có quyết định hoãn thi hành án vào giờ phút chót là phần lớn nhờ sự lên tiếng của cộng đồng các tổ chức xã hội trong nước và các tổ chức quốc tế nước ngoài như Ân Xá Quốc tế… Bà mong sao hoạt động này tiếp tục được duy trì:
“Chúng tôi là những người bị người ta cướp bóc tài sản, đánh đập, đàn áp, khủng bố chúng tôi. Chúng tôi đấu tranh vì chẳng còn gì để mất nữa; nhưng ngoài sự đấu tranh đó chúng tôi cũng mong cộng đồng trong và ngoài nước, đặc biệt quốc tế lên tiếng. Các tổ chức nhân quyền cũng phải can thiệp và có những chế tài đối với chính phủ Việt Nam để họ bảo đảm quyền con người của chúng tôi. Có thế cuộc đấu tranh của chúng tôi mới thắng lợi và chúng tôi mới đi đến kết quả đòi hỏi là được no ấm.”
Thông tin cho biết ngoài Ân Xá Quốc tế còn có những tổ chức như Hội đồng Luật gia Quốc tế ICJ, REPRIEVE cũng có thư gửi cho các cấp lãnh đạo cao nhất Việt Nam yêu cầu hoãn án tử hình đối với Lê Văn Mạnh và tiến hành điều tra lại một cách khách quan vụ việc.