TS Nguyễn Quốc Quân (giữa) được chào đón tại sân bay quốc tế Los Angeles ở California vào ngày 30 tháng 01 năm 2013. AFP
Chân Như, phóng viên RFA - 2013-01-31 - Sau hơn 9 tháng bị giam giữ tại Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Quốc Quân đã được chính quyền Việt Nam trả tự do và trục xuất khỏi Việt Nam vào ngày 30 tháng 1 năm 2013.
Ngay sau khi TS Quân đặt chân trở về lại đến Hoa Kỳ vào lúc 7:25 phút tối giờ Cali, Chân Như của Đài Á Châu Tự Do đã có cuộc phỏng vấn đặc biệt vói TS Nguyễn Quốc Quân, mời quý vị cùng theo dõi:
Niềm vui không trọn vẹn
Chân Như: Xin gửi lời chào đến TS Nguyễn Quốc Quân. Lời đầu tiên xin chúc mừng ông vừa được tự do sau nhiều tháng bị giam cầm dưới nhà tù của Đảng CSVN. Xin được hỏi thăm sức khỏe và tâm trạng của Tiến Sĩ hiện tại ra sao ạ?
TS Nguyễn Quốc Quân: Vâng. Thì chắc là mọi người cũng đoán được, đã lâu rồi, và cũng rất là nhớ gia đình, nhớ bạn bè, cũng như nhớ cộng đồng ở những nơi sinh hoạt, cho nên khi về cũng tương đối bất ngờ. Cá nhân tôi được tin về 2 tiếng đồng hồ trước khi lên máy bay. Vợ tôi thì sau khi máy bay cất cánh rồi thì vợ tôi mới được biết. Lòng thì rất vui, dĩ nhiên. Khi mà mới bị bắt giữ thì tôi cũng rất là yên tâm, rằng là vợ tôi luôn luôn gần gũi bạn bè và cộng đồng lúc nào cũng lo lắng cho tình hình đất nước. Hiện giờ sức khỏe của tôi tương đối khá tốt. Còn tâm trạng thì thực sự khi gặp lại gia đình thì rất vui, nhưng mà rời Việt Nam thì mình thấy buồn vì mình có cảm giác như là mình đang bỏ lại một số người đang bị oan ức mà tội cũng y như mình vậy đó nhưng họ lại bị đến 13 năm tù, 12 năm tù, vân vân, thì cái buồn đó là mình chưa làm được gì giúp ích được cho các anh chị em đó.
Chân Như: Như chúng tôi được biết thì mới hồi tuần trước có tin ông sẽ bị đưa ra tòa xét xứ, sau đó lại có thông báo hoãn phiên tòa, và bây giờ là trả tự do và trục xuất. Ông có thấy ngạc nhiên khi nhận được thông báo này trong tù không?
Khi mới bị bắt vào khoảng chừng một tháng thì có một cán bộ điều tra nói với tôi rằng “Lần trước anh đi vào đây rồi đã bị phạt 6 tháng tù rồi, lần này anh lại vào làm phiền chúng tôi nữa. Có lẽ phải giữ anh một năm mới được và cũng chẳng cần phải ra tòa”. Tôi cho đó là câu phát biểu có thể là ý kiến cá nhân nhưng mà nó cũng thể hiện cái phương pháp nào đó để dọa những người muốn đóng góp sức mình cho công việc chung. Nhưng mà họ đã suy nghĩ sai do đó hành động sai. Khi mà ngưng phiên tòa này thì tôi cũng mừng, nhưng mà tôi nghĩ rằng hội đồng xét xử với lại công tố viên của tòa án TP.HCM có lẽ còn mừng hơn. Là vì sao? Là đỡ phải có một quyết định mà lòng không yên vì trái với lương tâm.
Chân Như: Theo ông thì đâu là lý do của việc chính quyền Việt Nam quyết định không đưa ông ra tòa để xét xử theo cáo buộc “hoạt đông lật đổ chính quyền” như trước đây mà lại trục xuất ông về lại Mỹ?
TS Nguyễn Quốc Quân: Đó là cái mà tôi cũng thấy ngạc nhiên. Họ phải thực hiện bằng cách này hay cách kia để đạt được mục đích là đỡ khỏi phải xử thôi, do đó cái lý do mà trục xuất tôi là tôi nhập cảnh mà không đúng mục tiêu, nghĩa là trái phép. Không đúng mục tiêu thì quả thật người ta tìm mãi mục tiêu để kết tội thì không có được. Nó hơi khó. Khi mà tôi mới nhập cảnh thì họ cho rằng tôi “khủng bố” theo điều 84. Xong rồi đi vào khoảng giữa tháng 4 thì họ cho rằng tôi có “âm mưu phá ngày 30 tháng 4 và 1 tháng 5” nhưng thấy cũng khó. Rồi sau đó một tháng không biết bằng cách nào họ lại đổi thành tội “lật đổ chính quyền” theo điều 79.
Chân Như: Dạ vâng. Như chúng tôi được biết, đây đã là lần thứ 2 ông bị bắt giam khi trở về Việt Nam. Vậy trong tương lại ông có ý định tiếp tục về nước hay không?
TS Nguyễn Quốc Quân: (Cười) Cái này thì anh biết, ước vọng trở về nước để sinh sống là ước vọng lớn, ước vọng trở về nước để làm những điều đúng với ý nguyện của mình cũng là mộng ước của tôi. Chừng nào về thì cũng thật là khó nói. Có lẽ khi về rồi thì chúng ta biết ngay.
Chân Như: Xin cám ơn TS Nguyễn Quốc Quân đã dành đặc biệt cho Đài Á Châu Tự Do chúng tôi cuộc trả lời phỏng vấn ngày hôm nay. Cầu chúc ông và gia đình được luôn bằng an, và một lần nữa xin chúc mừng ông và gia đình đã được đoàn tụ.
TS Nguyễn Quốc Quân: Vâng, cảm ơn rất nhiều. Và tôi cũng cảm ơn Đài phát thanh Á Châu Tự Do cũng như các cơ quan truyền thông khác đã cùng tiếp xúc với những anh chị em ở trong nước để mang thật nhiều ánh sáng soi rọi vào thông tin làm cho bóng tối dần dần phải mất đi thôi. Cảm ơn rất nhiều và chúc tất cả anh chị em trong Đài được nhiều sức khỏe để phục vụ theo trách nhiệm của người làm truyền thông.
Chân Như: Xin gửi lời chào đến TS Nguyễn Quốc Quân. Lời đầu tiên xin chúc mừng ông vừa được tự do sau nhiều tháng bị giam cầm dưới nhà tù của Đảng CSVN. Xin được hỏi thăm sức khỏe và tâm trạng của Tiến Sĩ hiện tại ra sao ạ?
TS Nguyễn Quốc Quân: Vâng. Thì chắc là mọi người cũng đoán được, đã lâu rồi, và cũng rất là nhớ gia đình, nhớ bạn bè, cũng như nhớ cộng đồng ở những nơi sinh hoạt, cho nên khi về cũng tương đối bất ngờ. Cá nhân tôi được tin về 2 tiếng đồng hồ trước khi lên máy bay. Vợ tôi thì sau khi máy bay cất cánh rồi thì vợ tôi mới được biết. Lòng thì rất vui, dĩ nhiên. Khi mà mới bị bắt giữ thì tôi cũng rất là yên tâm, rằng là vợ tôi luôn luôn gần gũi bạn bè và cộng đồng lúc nào cũng lo lắng cho tình hình đất nước. Hiện giờ sức khỏe của tôi tương đối khá tốt. Còn tâm trạng thì thực sự khi gặp lại gia đình thì rất vui, nhưng mà rời Việt Nam thì mình thấy buồn vì mình có cảm giác như là mình đang bỏ lại một số người đang bị oan ức mà tội cũng y như mình vậy đó nhưng họ lại bị đến 13 năm tù, 12 năm tù, vân vân, thì cái buồn đó là mình chưa làm được gì giúp ích được cho các anh chị em đó.
Chân Như: Như chúng tôi được biết thì mới hồi tuần trước có tin ông sẽ bị đưa ra tòa xét xứ, sau đó lại có thông báo hoãn phiên tòa, và bây giờ là trả tự do và trục xuất. Ông có thấy ngạc nhiên khi nhận được thông báo này trong tù không?
Rời Việt Nam thì mình thấy buồn vì mình có cảm giác như là mình đang bỏ lại một số người đang bị oan ức. TS Nguyễn Quốc QuânTS Nguyễn Quốc Quân: Thực sự tôi cũng khó mà khẳng định lý do nào mà họ làm như vậy, nhưng mà tôi biết chắc rằng là cái áp lực của cộng đồng cũng như áp lực của đại sứ Mỹ là phải giải quyết cho sớm, bằng cách nào phải giải quyết cho sớm chứ không thể cò cưa được, thì chuyện đó chắc chắn là yếu tố quan trọng. Một yếu tố nữa thì tôi cho rằng phiên tòa này nó sẽ làm cho hội đồng xét xử rất là khó xử. Thứ nhất họ biết rằng là không thể quá ức chế một việc khi mà người ta không vi phạm pháp luật và nhất là tôi là người mang quốc tịch nước ngoài do đó sẽ có nhiều người chú ý hơn. Chính vì phải xử dưới ánh sáng nên sự thật sẽ lộ rõ hơn cho nên họ sẽ gặp rất là khó khăn.
Khi mới bị bắt vào khoảng chừng một tháng thì có một cán bộ điều tra nói với tôi rằng “Lần trước anh đi vào đây rồi đã bị phạt 6 tháng tù rồi, lần này anh lại vào làm phiền chúng tôi nữa. Có lẽ phải giữ anh một năm mới được và cũng chẳng cần phải ra tòa”. Tôi cho đó là câu phát biểu có thể là ý kiến cá nhân nhưng mà nó cũng thể hiện cái phương pháp nào đó để dọa những người muốn đóng góp sức mình cho công việc chung. Nhưng mà họ đã suy nghĩ sai do đó hành động sai. Khi mà ngưng phiên tòa này thì tôi cũng mừng, nhưng mà tôi nghĩ rằng hội đồng xét xử với lại công tố viên của tòa án TP.HCM có lẽ còn mừng hơn. Là vì sao? Là đỡ phải có một quyết định mà lòng không yên vì trái với lương tâm.
Chân Như: Theo ông thì đâu là lý do của việc chính quyền Việt Nam quyết định không đưa ông ra tòa để xét xử theo cáo buộc “hoạt đông lật đổ chính quyền” như trước đây mà lại trục xuất ông về lại Mỹ?
TS Nguyễn Quốc Quân: Đó là cái mà tôi cũng thấy ngạc nhiên. Họ phải thực hiện bằng cách này hay cách kia để đạt được mục đích là đỡ khỏi phải xử thôi, do đó cái lý do mà trục xuất tôi là tôi nhập cảnh mà không đúng mục tiêu, nghĩa là trái phép. Không đúng mục tiêu thì quả thật người ta tìm mãi mục tiêu để kết tội thì không có được. Nó hơi khó. Khi mà tôi mới nhập cảnh thì họ cho rằng tôi “khủng bố” theo điều 84. Xong rồi đi vào khoảng giữa tháng 4 thì họ cho rằng tôi có “âm mưu phá ngày 30 tháng 4 và 1 tháng 5” nhưng thấy cũng khó. Rồi sau đó một tháng không biết bằng cách nào họ lại đổi thành tội “lật đổ chính quyền” theo điều 79.
Tôi nhận thấy rằng là tôi cần phải làm nhân chứng cho sự bắt giữ tùy tiện theo điều 79. TS Nguyễn Quốc QuânCho nên tôi thấy cách làm việc của họ khá lúng túng và cũng không nhất quán. Lý do như thế nào thì tôi không rõ, nhưng mà thật tâm thì tôi thấy rằng họ không thể làm những điều sai trái dưới ánh sáng mặt trời, giống như họ đã làm với TS Cù Huy Hà Vũ, hay là họ đã từng làm với anh Điếu Cày, chị Tạ Phong Tần. Đó là những người mà họ không cần lý cớ gì cả, họ cứ việc xử thôi, cũng như đối với những thanh niên yêu nước vừa qua. Đó cũng là cái mà tôi nhận thấy rằng là tôi cần phải làm nhân chứng cho sự bắt giữ tùy tiện theo điều 79.
Chân Như: Dạ vâng. Như chúng tôi được biết, đây đã là lần thứ 2 ông bị bắt giam khi trở về Việt Nam. Vậy trong tương lại ông có ý định tiếp tục về nước hay không?
TS Nguyễn Quốc Quân: (Cười) Cái này thì anh biết, ước vọng trở về nước để sinh sống là ước vọng lớn, ước vọng trở về nước để làm những điều đúng với ý nguyện của mình cũng là mộng ước của tôi. Chừng nào về thì cũng thật là khó nói. Có lẽ khi về rồi thì chúng ta biết ngay.
Chân Như: Xin cám ơn TS Nguyễn Quốc Quân đã dành đặc biệt cho Đài Á Châu Tự Do chúng tôi cuộc trả lời phỏng vấn ngày hôm nay. Cầu chúc ông và gia đình được luôn bằng an, và một lần nữa xin chúc mừng ông và gia đình đã được đoàn tụ.
TS Nguyễn Quốc Quân: Vâng, cảm ơn rất nhiều. Và tôi cũng cảm ơn Đài phát thanh Á Châu Tự Do cũng như các cơ quan truyền thông khác đã cùng tiếp xúc với những anh chị em ở trong nước để mang thật nhiều ánh sáng soi rọi vào thông tin làm cho bóng tối dần dần phải mất đi thôi. Cảm ơn rất nhiều và chúc tất cả anh chị em trong Đài được nhiều sức khỏe để phục vụ theo trách nhiệm của người làm truyền thông.
