Dự thảo nghị
định mới để kiểm soát thông tin mạng và khống chế giới viết blog của chính phủ
Việt Nam được nhà báo Cat Barton của AFP đánh giá trong bài viết hôm 9/5. BBC
Tiếng Việt giới thiệu cùng quí vị để biết một góc nhìn từ truyền thông Pháp:
Khi cảnh sát cơ động dùng vũ lực để giải tán dân phản đối vụ cưỡng chế đất ở Văn Giang, Hưng Yên gần đây, một số bloggers tại Việt Nam đã nấp tại khu vực này để chụp ảnh, quay video và đưa lên mạng.
Những hình ảnh
này đã lan tỏa rất nhanh trên Facebook và là dấu hiệu cho thấy việc cộng đồng
mạng thách đố nỗ lực kiểm soát Internet của các cơ quan chức năng.
“Họ theo bám
tôi, họ theo dõi những gì tôi đang viết, họ theo dõi tất cả các blogger bất
đồng chính kiến. Bất cứ điều gì họ có thể làm để sách nhiễu chúng tôi thì họ
làm,” một trong số các blogger đưa thông tin lên mạng vụ cưỡng chế đất ở Văn
Giang hôm 24/4 cho biết.
Blogger muốn ẩn
danh này nói thêm với AFP rằng, “Họ có nhiều người theo dõi thông tin trên
mạng, báo cáo những gì họ không ưa và tìm cách gỡ thông tin xuống”.
Tổ chức Phóng
viên Không Biên giới xếp Việt Nam, quốc gia toàn trị, vào nhóm “kẻ thù của
Internet”, và nhà chức trách Việt Nam đang soạn thảo một nghị định mới về nội
dung trực tuyến trong nỗ lực để chấn chỉnh cộng đồng blog ngày càng táo bạo tại
đây.
Nghị
định mới
Dự thảo nghị
định có 60 điều mà AFP có trong tay bản tiếng Anh cấm “lợi dụng Internet” để
phản đối chính phủ.
Nghị định này sẽ
buộc các bloggers phải đưa tên thật và cách để liên lạc, yêu cầu các trang web
thông tin muốn đưa bài lên phải có sự chấp thuận của chính phủ, và buộc các
quản trị viên trang web này phải báo cáo bất kỳ hoạt động trực tuyến nào bị cấm
cho nhà chức trách.
Nghị định này
cũng sẽ tìm cách để buộc các công ty nước ngoài cung cấp dịch trực tuyến tại
Việt Nam – như Facebook và Google hợp tác với chính phủ và có thể buộc họ phải
đặt các trung tâm dữ liệu và văn phòng tại Việt Nam.
Nhưng trong khi
một số nhà hoạt động và các chuyên gia thấy ngán ngẩm trước mối đe dọa của dự
thảo nghị định này, thì những người khác nói rằng chính phủ đang tham chiến
trong một chiến trận ắt sẽ thua trong nỗ lực theo dõi cộng đồng dùng mạng 30
triệu người tại Việt Nam.
“Bất kỳ kiểu áp
đặt giới hạn nào sẽ chỉ dẫn tới các cách mới để đối phó với trở ngại nhằm vượt
tường lửa”, một blogger tại Việt Nam cho biết.
“Bất kỳ kiểu áp
đặt giới hạn nào sẽ chỉ dẫn tới các cách mới để đối phó với trở ngại nhằm vượt
tường lửa”, một blogger khác không muốn nêu tên cho biết.
“Người ta sẽ
luôn tìm các cách mới và sáng tạo để truy cập vào các trang web bị cấm – tựa
như họ đã làm khi truy cập vào Facebook (là trang lúc bị chặn lúc không ở Việt
Nam)”.
David Brown, một
nhà ngoại giao Hoa Kỳ đã nghỉ hưu, từng làm nhiều chức vụ tại nhiều nơi ở Đông
Nam Á, nói rằng dự thảo nghị định là “không thể thực thi”.
Trong trường hợp
xấu nhất, nghị định có thể tạo điều kiện cho nhà chức trách qui kết blogger vi
phạm, ông nói.
Tuy nhiên, ông
Brown cho biết ông nghi ngờ rằng điều đó sẽ gây bất tiện cho Facebook hoặc
Google (hoặc) thay đổi mối quan hệ hiện có giữa các blogger với chính phủ “.
Bất mãn
chế độ
Người dùng
Internet đang ngày càng bình luận nhiều các chủ đề nhạy cảm như tham nhũng,
tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc và sự bất bình về quyền sử dụng đất đai,
thường có sự liên kết với các cộng đồng có thái độ bất mãn.
Trong quá khứ,
các nhà báo lập blog để phát tán thông tin không được đưa trên báo chí chính
thống, nhưng “hiện tượng gần đây của các blogger tới tận nơi có các cuộc phản
đối vì đất đai để tường thuật gần như trực tiếp là mới “, Giáo sư Carl Thayer,
chuyên gia Việt Nam từ Học viện Quốc phòng Úc cho hay.
Những trang
tường thuật trực tiếp vụ cưỡng chế đất ở Văn Giang của blogger Nguyễn Xuân Diện
(sống tại Hà Nội) với hình ảnh và video cho thấy hàng ngàn cảnh sát cơ động
cưỡng chế nông dân và đánh đập hai nhà báo xuống hiện trường để đưa tin, đã lan
tỏa rất nhanh và tạo điều kiện cho việc đưa tin sâu rộng mặc dù trên thực tế vụ
cưỡng chế này bị các cơ quan truyền thông của nhà nước làm ngơ.
Giáo sư Thayer
nói rằng nghị định mới của Việt Nam là “một nỗ lực để theo kịp với thời thế”.
“Nghị định mới
kể như việc hù dọa buộc người ta phải tự kiểm duyệt nhiều hơn”
Phil Robertson,
Humang Rights Watch
“(Nghị định sẽ)
siết chặt các những người bất đồng chính kiến trong nước và hạn chế nghiêm ngặt
các hoạt động của họ bằng cách để họ, cũng như các nhà cung cấp dịch vụ, phải
chịu trách nhiệm đối với thông tin được đưa lên hoặc lưu trữ trên Internet,”
ông Thayer nói.
Trong khi kiểm
duyệt không phải là điều mới mẻ tại Việt Nam cộng sản, tổ chức theo dõi nhân
quyền có trụ sở tại New York (Human Rights Watch) nói rằng nhà chức trách Việt
Nam “tăng cường đàn áp” những người bất đồng chính kiến vào năm ngoái.
Ba bloggers có
tiếng, bao gồm cả một trường hợp được Tổng thống Barack Obama của Hoa Kỳ nêu
tên, hiện đang chờ ra tòa tại Thành phố Hồ Chí Minh về tội “Tuyên truyền chống
nhà nước”.
Nếu được thực
thi, các quy định mới “có thể dẫn đến việc chính quyền tùy tiện sách nhiễu
nhiều hơn và bắt thêm người do họ đăng thông tin lên mạng và tựu chung kể như
việc hù dọa buộc người ta phải tự kiểm duyệt nhiều hơn”, ông Phil Robertson từ
HRW nói với AFP.
Một blogger nữ
muốn ẩn danh nói với hãng thông tấn này rằng động thái mới tạo ra thách thức
lớn nhất với giới blogger tại Việt Nam cho tới nay.
“Nếu Nghị định
được thông qua, nó sẽ tạo điều kiện cho công an cơ sở lý rất tốt để hủy diệt tự
do ngôn luận,” người này nói.
Nguồn: http://vietquoc.org/