VRNs - 05.03.2013 - Pleiku – Ngày 2.3.2013 trong chuyến du lịch Việt Nam, Đức Giám mục Hilton Deakin, năm nay 80 tuổi (nguyên Giám mục Phụ tá TGP Melbourne – Úc) đã đến thăm gp Kontum. Ngài được Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh đón tiếp tại Miền Pleiku lúc 12g30 khi ngài từ Ban Mê Thuột đến. Sau khi dùng cơm và nghỉ trưa ngài muốn đi thăm một số bản làng và nhất là ngài có nghe về làng cùi Dakpnan có đức tin mạnh bị áp bức nhưng không từ bỏ Thiên Chúa. Thực hiện ý muốn của ngài ĐGM gp KonTum đã đưa ngài về Dakpnan thăm những người con với tấm thân không còn nguyên vẹn bởi bệnh tật. Ngài đến bất ngờ nên dân làng không kéo đến đông đủ để chào đón. Và cũng có một lý do khác mà dân làng rất sợ qui tụ bởi nhà cầm quyền sở tại thường xuyên buộc dân làng qui tụ học tập. Điển hình ngày 1.3.2013 sau những ngày nghỉ Tết nhà cầm quyền lại yêu cầu dân ở nhà để học tập. Dân bỏ đi nương rẫy không đến, cán bộ ở lại làng trưa ăn cơm nhờ của con chú Abơi chờ tối dân làng về họp. Đến 21g gom được khoảng 10 người cán bộ triển khai họp đến 22g mới kết thúc!
Đức cha Hilton Deakin thăm nhà nguyện mà chính quyền đã di dời ảnh, tượng, bàn thờ và tháp chuông bị triệt hạ. Ngài nhìn các hiện vật chuông, tháp chuông, nóc tháp chuông bị nhà cầm quyền địa phương triệt hạ đem đi giấu vào những nơi bụi rào. Nhìn những báu vật của người Kitô bị phỉ báng trên khuôn mặt ngài tỏ ra một nỗi buồn đồng cảm với dân làng Dakpnan. Vào viếng Mình Thánh Chúa đặt nhờ nhà con chú ABơi (cũng là nhà dệt thổ cẩm của làng do chú ABơi và Sr Bích hợp tác dạy nghề dệt thổ cẩm giúp dân làng. Nhưng vì sức khỏe Sr Bích đi chữa bệnh nên tạm ngưng hoạt động). Ngài bảo cho gặp chú ABơi nhưng dân làng nói: “Ông già đau cái lưng đi khám bệnh xa rồi, để gọi điện kêu nó về chào Cha lớn”. Nghe người phiên dịch thuật lại ngài cười thật to vì ý nghĩ mộc mạc của dân làng.
Sau khi thăm hỏi và cùng ĐGM giáo phận chúc lành cho dân làng ra về, trên đường về chú Abơi gọi điện xin gặp. Đoàn dừng lại vừa gặp nhau. Chú Abơi đã tuôn trào nước mắt mà chào Ngài cùng ĐGM giáo phận. Chú nói: “con khổ lắm, không lúc nào yên tâm được. Trước Tết học tập nói Cha Cao vào làng làm mất an ninh trật tự trong làng, cho tiền dân làng 4triệu làm tấm bạt, xúi giục dân làng chống lại chính quyền nên không cho cha Cao vào làng làm lễ nữa. Con nói dân làng có nhà nguyện mấy ông không cho sinh hoạt mấy ông bắt dân làng đem Chúa về nhà dệt để, nhà nhỏ dân đứng ngoài trời mưa ướt. Cha thấy con cái bị cùi tay chân bị cụt sợ bệnh thêm nên cho tiền làm cái mái che nắng mưa để đi dự lễ, cầu nguyện chờ nhà nước cho phép làm nhà nguyện mới dân làng có chỗ đi lễ tốt hơn. Vậy Cha có làm gì xấu, làm gì mất an ninh trật tự mà không cho Cha vào làm lễ? Mới hôm qua vào bắt dân làng họp. Dân không đến, chờ tối dân làng về bắt đi họp được hơn 10 người. Họ nói cái nhà thổ cẩm là của anh Abơi….. Dân nói sao không giải quyết cho dân làng làm nhà nguyện…. Chính quyền xã, huyện họp bắt tháo mái bạt che xuống, làm đơn xin làm nhà nguyện chính quyền cho. Dân làm đơn gần 4 tháng rồi sao không giải quyết, họ nói sao không biết? Con nói: “Sao mấy ông không biết? Chính mấy ông ở đây như ông Hùng chữ thập đỏ, ông cán bộ xã nói dân làm đơn rồi nộp cho xã. Bây giờ sao nói không biết? Con nói chờ quá qui định nhà nước 15 ngày dân lợp lại mái che không tháo xuống nữa. Họ nói thứ hai này xã huỵên họp lại sẽ có ý kiến. Họp xong bắt dân làng và con ký biên bản mà không cho đọc lại. Dân bỏ đi về…”
ĐGM giáo phận nghe chú Abơi thuật lại sự việc và Đức Cha Hilton Deakin được phiên dịch nội dung câu chuyện. Ngài bảo với chú Abơi: “Con là nhân chứng sống của Đức Kitô mà Cha còn phải học nơi con. Cha đi nhiều nơi Cha gặp nhiều dân tộc bản xứ nhưng Cha chưa gặp một người nào đem hết dân làng đến với Tin Mừng, đến với Thiên Chúa như con. Cha mong chính quyền hiểu được ý muốn của con cũng như dân làng, sẽ không để chúng con mất nơi thờ phượng Thiên Chúa. Các cứ con cầu nguyện ngày hôm nay chưa được ngày mai chắc chắn sẽ được. Cha sẽ cầu nguyện cho chúng con nhiều.”
Sau đó đoàn chia tay với chú Abơi để đến thăm đoàn con tại nhà thờ Pleichuet đang chờ đón.
Được biết Đức Giám Mục Hilton Deakin là nguyên Giám Mục phụ tá TGP Melbourne, Úc. Ngài sinh ở Seymour, Victoria vào ngày 13 tháng 11 năm 1932, thụ phong linh mục bởi Đức Tổng Giám Mục Justin Simonds tại Nhà thờ St Patrick, Melbourne, vào năm 1958. Năm 1987, ngài được bổ nhiệm làm Tổng đại diện của Tổng Giáo Phận Melbourne và được thụ phong Giám Mục phụ tá TGP Melbourne vào ngày 3 tháng 3 năm 1993.
Khi còn là Giám mục, ngài đóng góp nhiều công sức cho các dân tộc tại Úc Đại Lợi.
Đức Giám Mục Hilton Deakin nghỉ hưu ngày 13/11/2007 khi vừa tròn 75 tuổi.
