Nhất Nam - Dân Luận - Theo hãng tin AFP, ngày 9/4/2013 dẫn thông cáo từ Phủ Thủ tướng Anh cho biết được sự đồng ý của Nữ hoàng Elizabeth II, tang lễ của cựu Thủ tướng Margaret Thatcher sẽ được tổ chức vào ngày 17/4/2013 với các nghi thức danh dự của quân đội. Như vậy, London không tổ chức quốc tang với phi đội máy bay trình diễn cho bà Thatcher, vừa qua đời ngày 8.4 ở tuổi 87. Do trước đây bà Thatcher từng bày tỏ không muốn có lễ tang “gây lãng phí tiền thuế của dân”.
Bà Thatcher được mệnh danh “người đàn bà thép” khi bà thể hiện quan điểm cứng rắn cả trong đối nội - đối ngoại, là người có công vực dậy nền kinh tế Anh. Dù còn nhiều tranh cãi khác nhau về “công-tội”, nhưng những đóng góp của bà đối với nước Anh trong thời gian giữ cương vị thủ tướng là không thể phủ nhận. Hiện, bà Thatcher đã qua đời, theo quy định nghi thức lễ tang dành cho nguyên thủ quốc gia, nhưng bà khéo léo từ chối bằng lý do đơn giản: không muốn có tang lễ “gây lãng phí tiền thuế của dân”. Thế mới biết, giữa lúc kinh tế khó khăn, hành động của “bà đầm thép” một thời, nay lại làm mọi người phải suy ngẫm. Và di nguyện của bà được chính phủ đương nhiệm tôn trọng, thể hiện sự trân trọng đóng góp của nữ thủ tướng trong quá khứ đối với nước Anh.
Cách đây không lâu, thế giới chứng kiến cái chết của Chủ tịch Kim Jong il và Tổng thống Hugo Chavez, di nguyện về lễ tang của chủ tịch Kim không được nhắc đến sau khi chết, thế giới biết nhiều hơn là những chuyến công du đề nghị đồng minh ủng hộ con trai Kim Jong Un nhiếp chính, hay nói đúng hơn là cuộc mặc cả, tìm kiếm sự ổn định đất nước sau khi ông qua đời. Còn Tổng thống Hugo Chavez lúc sinh thời bày tỏ mong muốn được chôn cất tại quê nhà ở Barinas, có thể nói Chavez được biêt đến là tổng thống của người dân nghèo, ông là lãnh đạo có công trong khơi dậy tinh thần dân tộc ở các nước châu Mỹ La Tinh.
Cả hai quốc gia này, nói đúng hơn các nhà cầm quyền muốn lưu giữ thi hài (ướp xác), dù di nguyện trước khi chết của họ không hẳn như vậy. Với Tổng thống Chavez không thực hiện được, vì lý do kỹ thuật. Còn Chủ tịch Kim Jong il được lưu giữ thi hài bên người cha là cố chủ tịch Kim Nhật Thành. Ở Bắc Triều Tiên, đất nước được biết đến bởi chế độ cha truyền con nối, cháu lên ngôi, quanh năm lũ lụt, người dân không đủ ăn, mặc, mà dám bỏ ra hàng đống tiền để lưu giữ thi hài “lãnh đạo đáng kính”. Có thể nói đây là cách mà giai cấp thống trị, muốn duy trì quyền lực bằng cách “nhồi nhét” tư tưởng sùng bái cá nhân, xây dựng hình tượng lãnh tụ trong mắt “thần dân” là cá nhân kiệt xuất…nói chung là không tưởng. Xem người dân như “con chiên ngoan đạo”, kích động tư tưởng dân tộc cực đoan, dân tộc hẹp hòi, tạo “vòng kim cô” duy trì quyền lực.
Hành động của bà Thatcher cho chúng ta nhiều điều phải suy nghĩ, với bà khi đương chức vì quyền lợi dân tộc, khi chết vì người dân, thậm chí không muốn lãng phí bất kỳ đồng thuế nào của dân, trong khi mình xứng đáng được hơn thế. Bà Thatcher xuất thân từ gia đình trung lưu, nhưng hành động vì người dân (người nộp thuế), biết trân trọng từng đồng tiến thuế của dân. Đây là hình ảnh, tấm gương cho lãnh đạo học hỏi, nhất là những quốc gia còn nghèo khó.
Nhất Nam
Sài Gòn, tháng 4/2013.
